Spektakularne wybuchy, autentyczna gra aktorska i pełne napięć fabuły. Zestawienie najlepszych filmów wojennych wszech czasów
Wojna bywa tłem wielkich narracji, ale kino wojenne nie zawsze mówi o heroizmie. Czasem to opowieść o moralnym rozpadzie, czasem o absurdzie przemocy. Oto pięć tytułów, które pokazują różne twarze konfliktu zbrojnego, od klasyki po współczesne realizacje.

Gatunek kina wojennego od dawna nie służy już tylko opowiadaniu historii bitew, dziś jest raczej pretekstem do analizy ludzkich reakcji w sytuacjach granicznych. Od epickich superprodukcji po surowe antywojenne manifesty, kino frontowe pozostaje laboratorium emocji, idei i pamięci. Oto pięć najlepszych filmów wojennych, które ukazują wojnę z zupełnie różnych stron, geograficznie, formalnie, a przede wszystkim moralnie.
1. „Most na rzece Kwai”, reż. David Lean (1957)

Adaptacja powieści Pierre’a Boulle’a ukazuje dramat alianckich jeńców wojennych zmuszonych przez Japończyków do budowy mostu w Birmie. Na pierwszy plan wysuwa się starcie kultur, kodeksów i ambicji, gdzie film bada cienką granicę między dyscypliną a zdradą. W centrum narracji stoi pułkownik Nicholson (Alec Guinness), dla którego most staje się symbolem godności. Monumentalna inscenizacja, kręcona w egzotycznych plenerach, zyskała status klasyki i zdobyła siedem Oscarów, w tym za reżyserię oraz najlepszy film.
2. „Czas Apokalipsy”, reż. Francis Ford Coppola (1979)

Luźno oparty na „Jądrze ciemności”, Conrada film przenosi akcję do czasów wojny w Wietnamie. Kapitan Willard (Martin Sheen) otrzymuje misję unicestwienia zbuntowanego pułkownika Kurtza (Marlon Brando), który stworzył własne imperium w kambodżańskiej dżungli. Obraz staje się halucynacyjną podróżą w głąb szaleństwa i granic ludzkiej natury. Znane z legendarnego procesu produkcji i rozmachu inscenizacyjnego, dzieło jest dziś analizowane jako kulturowa krytyka amerykańskiej interwencji. „Czas Apokalipsy” zachwycił krytyków i zdobył Złotą Palmę oraz dwie statuetki Oscara.
Zobacz też: Nie uwierzysz, który aktor wcielił się w legendarnego muzyka. Ten murowany hit od jutra w kinach
3. „Szeregowiec Ryan”, reż. Steven Spielberg (1998)

Otwarcie filmu, desant w Normandii, do dziś uchodzi za jeden z najbardziej realistycznych obrazów pola bitwy w historii kina. Spielberg opowiada o misji ratunkowej oddziału, który ma odnaleźć i ewakuować ostatniego żyjącego z czterech braci Ryanów. Kamera Janusza Kamińskiego zbliża widza do fizycznego i psychicznego doświadczenia walki. „Szeregowiec Ryan” prowokuje do refleksji o wartość jednostki wobec wojennej machiny. Dzieło zdobyło pięć Oscarów, a w tym za reżyserię oraz zdjęcia Polaka.
4. „Dunkierka”, reż. Christopher Nolan (2017)

Minimalistyczna w dialogach, a intensywna w rytmie narracja przedstawia ewakuację aliantów z francuskiej plaży w 1940 roku. Nolan dzieli akcję na trzy płaszczyzny czasowe: ląd, morze i powietrze, a każda z nich rozwija się w innym tempie, by zbiec się w finale. Zamiast indywidualnych biografii mamy zbiorowe doświadczenie. Film łączy eksperyment formalny z fizycznym napięciem, wzmacnianym przez dźwięk i muzykę legendarnego kompozytora Hansa Zimmera. „Dunkierka ” została nagrodzona trzema Oscarami, za montaż, montaż dźwięku i mix dźwięku.
5. „Na Zachodzie bez zmian”, reż. Edward Berger (2022)

Adaptacja klasycznej powieści Ericha Marii Remarque’a opowiada o I wojnie światowej z perspektywy młodego niemieckiego rekruta. Film unika klasycznych klisz heroizmu, skupiając się na brutalnej dehumanizacji żołnierzy. Świat okopów, błota i bezsensownych rozkazów zostaje ukazany z realistycznym chłodem. Zastosowanie długich ujęć, zredukowanego koloru i metalicznej muzyki buduje klaustrofobiczną, pełną niepokoju atmosferę. Obraz zdobył cztery Oscary, a w tym za najlepszy film międzynarodowy.