Hit lat 80. powstał w pociągu i nikt nie wierzył, że przetrwa. Polacy nucą go od dekad

Historia jednej z najpiękniejszych polskich ballad zaczęła się zupełnie niewinnie – od tekstu o chłopcu jadącym rowerem po śniegu. Dopiero podróż pociągiem i nagły błysk inspiracji sprawiły, że narodziły się słowa, które dziś zna cała Polska. Choć festiwalowe jury w Opolu odrzuciło utwór, z czasem stał się on evergreenem, po który sięgali najwięksi artyści, a jego przesłanie o czasie i przemijaniu wzrusza kolejne pokolenia.

Spotkanie na warszawskiej Ochocie, które zmieniło wszystko

Wiosną 1979 roku Jacek Cygan wracał z centrum Warszawy do swojego mieszkania na Ochocie. Na skwerku zobaczył dwóch młodych mężczyzn – Piotra Schulza i nieśmiałego Krzesimira Dębskiego. Towarzyszył im słoik kompotu i butelka jarzębiaku, a także pewność, że chcą z nim współpracować. To spotkanie zapoczątkowało muzyczną przyjaźń, której pierwszym efektem była polska wersja Fantasy zespołu Earth, Wind and Fire – utwór Autostrada do słońca w wykonaniu Grażyny Łobaszewskiej i Schulza, w aranżacji Dębskiego.

Wkrótce pojawiła się kolejna propozycja – ballada, do której Cygan miał napisać tekst.

Zobacz też: Podczas rozwodu to on jest jej największym wsparciem. Mało kto wie, jak bliska jest relacja ikony lat 80. z synem

„Na rowerze po śniegu” – pierwsza wersja tekstu

Na kasecie od Krzesimira Dębskiego znalazła się melodia – lekka, niemal dziecięca kołysanka. Cygan napisał więc opowieść o chłopcu, który chorował zimą, rysował swoje marzenia kredkami i wyobrażał sobie podróż na rowerze przez zaspy śniegu. Refren brzmiał zupełnie inaczej niż dziś:

„Jechał sam, drogą hen,
na rowerze po śniegu…”

Grażyna Łobaszewska zaakceptowała tekst, ale gdy do utworu powstał nowy, bardziej dynamiczny podkład, słowa o rowerze zaczęły brzmieć groteskowo. Ballada potrzebowała czegoś większego.

Podróż pociągiem i nagły błysk inspiracji

Święta wielkanocne spędzał z żoną w Lublinie, a wracając pociągiem do Warszawy, doznał olśnienia. Na wysokości Dęblina przyszły mu do głowy słowa:

„Wiele dni, wiele lat / czas nas uczy pogody”.

To zdanie zmieniło wszystko. Cygan jeszcze tej samej nocy napisał cały nowy tekst – poetycki, refleksyjny, pełen metafor o przemijaniu i dojrzewaniu. Nie było już dziecięcej kołysanki – była uniwersalna pieśń o życiu.

Czytaj też: Nie tak miało być. Legenda lat 80. marzyła o rozwodzie w zgodzie. Rzeczywistość ją gorzko rozczarowała

Opole 1980 – sukces na scenie, porażka w werdykcie

Na festiwalu w Opolu piosenkę zaśpiewała Grażyna Łobaszewska. Jej interpretacja w połączeniu z aranżacją Krzesimira Dębskiego i pięknym solo na puzonie brzmiała jak objawienie. Publiczność przyjęła ją owacjami, a inni wokaliści gratulowali.

Ale jury piosenki… nie zauważyło.

Cygan i Łobaszewska spędzili noc festiwalową w smutku. I wtedy wydarzyło się coś, co artysta pamięta do dziś – podszedł do niego Jonasz Kofta, jego wielki idol. „Nie martw się, ta piosenka zostanie. Ja ci to mówię” – powiedział. Miał rację.

Evergreen, który nucą kolejne pokolenia

Dwa lata później Stanisław Sojka zapytał Cygana, czy może ją śpiewać. W jego wersji – tylko z fortepianem – piosenka zyskała nowy wymiar. Od tamtej pory wykonywali ją najwięksi: Ewa Bem, Ryszard Rynkowski, Anna Jurksztowicz, Mietek Szcześniak, Kayah, Michał Szpak czy Kasia Groniec. Każdy dodawał do niej coś własnego, ale przesłanie pozostawało niezmienne.

„Czas nas uczy pogody” stał się pieśnią o dojrzewaniu, o godzeniu się z losem, ale i o sile, by iść dalej. To dlatego kolejne pokolenia wciąż wracają do tych słów.

Czytaj także: Znany kompozytor i gwiazda lat 80. Byli małżeństwem 26 lat. Nie uwierzysz, co dziś mówią o swojej relacji

Magia sceny i emocje sprzed lat

Na festiwalu Top Trendy 2007 piosenka zabrzmiała w wyjątkowym duecie Anny Dąbrowskiej i Grażyny Łobaszewskiej. Tuż przed występem Łobaszewska wpadła jednak w panikę: „Nie pamiętam tekstu!”. Cygan szeptem podpowiedział jej pierwsze słowa, a chwilę później rozsunęła się kurtyna i publiczność zobaczyła jeden z najbardziej wzruszających występów w historii Opery Leśnej.

To pokazuje, jak ogromne emocje wciąż wiążą się z tą piosenką – zarówno dla publiczności, jak i dla samych artystów.

Czytaj także: To hymn PRL-u, mało kto wie, jaką tajemnicę skrywa. W latach 80. nie miał sobie równych

Źródło: Jacek Cygan, Życie jest piosenką, rozdział „Czas nas uczy pogody”