Reklama

Zanim opowiemy historię „Kryzysowej narzeczonej”, warto sięgnąć do momentu narodzin tej kompozycji. Powstała w 1983 roku i od razu zdobyła uznanie zarówno krytyków, jak i słuchaczy. Utwór znalazł się na debiutanckim albumie Lady Pank i szybko stał się jednym z najbardziej rozpoznawalnych kawałków zespołu. Tekst autorstwa Andrzeja Mogielnickiego i muzyka Jana Borysewicza to duet, który stworzył ponadczasowy portret emocji w trudnych czasach.

Reklama

Jak powstała „Kryzysowa narzeczona” — historia riffu i emocji

Lady Pank był wówczas świeżym zespołem na scenie, ale jego członkowie byli muzykami z doświadczeniem. Jan Borysewicz skomponował riff do „Kryzysowej narzeczonej” w nocy, w domowych warunkach, bawiąc się gitarowym efektem flangera. Następnie zespół rozwijał solówkę podczas koncertów, nadając utworowi jeszcze więcej energii i charakterystycznego „kopa”. W czasach, gdy brzmienie musiało bronić się samo — bez cyfrowych wspomagaczy — każda nuta była dopracowana i autentyczna.

"Taki motyw na otwarcie, na który wpadłem w domu, jest czymś dla mnie charakterystycznym. Od niego numer zaczął powstawać. A potem tym wstępie już dalej poszło. Czysty dźwięk gitary nie dawał mi spokoju. Zastanawiałem się długo, ale z flangerem to wreszcie zabrzmiało. A żeby wszystko miało ręce i nogi, solówkę też zagrałem przesterowaną" — wspominał po latach. (cyt. za rockgaweda.pl)

Jan Borysewicz 19.08.2024 Sopot Opera Lesna TOP OF THE TOP Sopot Festival 2024
Jan Borysewicz 19.08.2024 Sopot Opera Lesna TOP OF THE TOP Sopot Festival 2024 Fot. Wojciech Strozyk/REPORTER

Jak mówił sam Borysewicz, pierwsze szkice gitarowe powstały dosłownie natychmiast przyciągnęły uwagę. Solówka ewoluowała w czasie co widać było w wersjach koncertowych — to pokazuje, jak żywym organizmem był ten kawałek. Zespół stawiał na brzmienie, które miało przebić się przez szarą rzeczywistość PRL‑u i zostać zapamiętane.

Tekst, który mówi więcej niż się wydaje — opowieść o rozstaniu i systemie

Na pierwszy rzut oka tekst piosenki opowiada prostą historię miłosnego zawodu. Mężczyzna zostaje sam, a jego ukochana wyjeżdża „gdzieś”, przysyła tylko świąteczną kartkę. Ale w warunkach lat 80. takie słowa miały głębszy wydźwięk. To opowieść o marzeniach o lepszym świecie, emigracji, tęsknocie i samotności w kraju, który nie dawał wielu perspektyw.

„Przy zgłuszonym odbiorniku aż po blady świt słuchać nowin” — ta linijka została jakimś cudem przepuszczona przez PRL‑owską cenzurę. Chodziło o słuchanie zakazanych stacji, jak Radio Wolna Europa czy Głos Ameryki, przez które docierały wieści ze świata. Piosenka nie tylko oddaje emocje jednostki, ale też obraz społeczeństwa, które czuło się odcięte od reszty świata.

Teledysk jako manifest codzienności lat 80.

Klip do „Kryzysowej narzeczonej” to podróż przez ówczesną Warszawę. Zdjęcia powstawały na jeszcze nieukończonym wiadukcie nad Puławską, a także w legendarnym Megasamie — pierwszym samoobsługowym sklepie w Polsce. Obrazy pokazują półki z octem, puste wagi i zachodnie produkty dostępne tylko dla nielicznych — to nie tylko tło, ale wizualna ilustracja tekstu piosenki.

Choć Lady Pank był zespołem rockowym, który chciał grać muzykę, a nie uprawiać politykę, w tym teledysku mimowolnie stworzono manifest. Ucieczka dziewczyny na Zachód zyskuje dodatkowy wymiar — nie tylko romantyczny, ale także ekonomiczny i społeczny. Jej odejście to nie tylko koniec relacji, ale też symboliczna ucieczka od kraju, w którym brakowało wszystkiego — poza uczuciami.

Kim była tytułowa narzeczona? Fakty, legendy i spekulacje

Wiele lat po premierze utworu pojawiły się pogłoski, że „kryzysowa narzeczona” istniała naprawdę. Według niektórych była dziewczyną zaprzyjaźnionego z zespołem muzyka, która rzeczywiście opuściła Polskę i wyemigrowała do Niemiec. To jej historia miała zainspirować tekst Mogielnickiego. Choć zespół nigdy tego oficjalnie nie potwierdził, fani przez dekady próbowali rozwikłać tę zagadkę.

Choć żadna z osób tworzących Lady Pank nie wypowiedziała się jednoznacznie, legenda narzeczonej żyje własnym życiem. Może właśnie dlatego piosenka wciąż budzi emocje — bo każdy może odnaleźć w niej własną historię, własny „kryzys” i własne rozstanie.

Reklama
Lady Pank, Warszawa 19.12.1985.
Lady Pank, Warszawa 19.12.1985. Fot. PAP/Longin Wawrynkiewicz
Reklama
Reklama
Reklama